Het is verdomd handig om een uitgever te hebben. Je hoeft namelijk niet alles meer alleen te doen. Redacteuren lezen je manuscript en als het goed is kunnen ze er een boel verstandige dingen over zeggen. In de eerste fase zijn dat opmerkingen over de spanningsboog en verhaallijn. Later vooral zinsbouw, spelling en interpunctie.
Gemankeerde eerste versies
Van de schrijver vraagt het een open blik. Je moet bereid zijn om de suggesties van redacteuren serieus te bekijken. Je ego moet terzijde. Alles in dienst van je boek.
Ik heb nu drie romans bij mijn uitgeverij Anthos gepubliceerd, dus ik schrik niet meer zo van het nieuws dat er nog veel aan mijn roman in wording mankeert.
Mijn manier van werken brengt dat overigens ook met zich mee. Ik maak van tevoren nooit schema’s of storyboards. Ik begin met een aantal personages, die ik om elkaar heen laat lopen.
Vervolgens zie ik wel waar het verhaal heen gaat. Leuk om te doen, maar de kans is groot dat ik gaandeweg keuzes maak die onoverdacht zijn of die geen recht doen aan de spanningsboog. Dat neem ik voor lief. Veranderen kan altijd nog.
Veranderen versus verzinnen
Iets veranderen is vele malen gemakkelijker dan iets verzinnen. Je haalt een stuk tekst weg, waarna er een gat ontstaat tussen twee passages. Met letters bouw je dan een brug.
Het prettige is, dat je weet waar je naartoe moet. Dat beperkt je keuzes (hoera!) en bepaalt al sterk de richting van je scène (hoera!). Natuurlijk heb ik ook bij de eerste versie van mijn boek al een vaag idee waar ik naartoe wil, maar toch kost het creëren vanuit het niets me meer moeite dan het aanpassen van een bestaande tekst.
Trial and error
Ik heb me al verzoend met het gegeven dat ik in eerste instanties draken van eindes schrijf. Zowel mijn vorige boek, Hexum, als mijn laatste, Pooldrift, had aanvankelijk een belabberd slot, zo werd mij door redacteuren duidelijk gemaakt. Dat hoeft geen enkel probleem te zijn, als je maar in staat bent om het in tweede (of, indien nodig, derde) instantie beter te doen. Trial and error, dat is het principe dat de schrijver toepast.
Voortbouwen
Het geval wil, dat beide keren dat ik aan het herschrijven sloeg, het slot een veel langere aanloop kreeg. Het lukte me de spanning geleidelijk steeds verder op te voeren, iets dat ik niet voor elkaar kreeg toen ik vanaf het nulpunt moest beginnen. Het is prettig om op de eerste versie te kunnen voortbouwen; het instapniveau is simpelweg hoger.
Overvallen door een slotzin
Een einde schrijven is spannend. Je werkt gestaag toe naar de slotzin, die je uiteindelijk met veel voldoening zal opschrijven. Een werkproces van misschien wel jaren, zal je ermee afsluiten.
In tegenstelling tot een columnist, een dichter of liedjesmaker, valt ons, romanschrijvers, maar sporadisch het heerlijke gevoel ten deel dat we een afsluitende zin kunnen tikken. Die zin overvalt je. Je schrijft hem op en ineens besluit je dat het wel eens de laatste zou kunnen zijn. Dan loop je naar de keuken en je schenkt een wijntje in.
[wave] Meer schrijftips? Vraag de gratis schrijfles aan.
David Mulder
Laatste berichten van David Mulder (toon alles)
- Hoe je hoofdstukken schrijft die zinderen - 12 mei 2021
- Hoe schrijf je over jouw eigen leven? - 1 februari 2021
- Vier tips om meer te schrijven in minder tijd - 22 juli 2020
Een moedgevend verhaal.
En als veranderen geen probleem is, dan valt het je waarschijnlijk ook niet moeilijk om vloeken weg te halen?
Dank voor je goede tips, David!
Ook heb ik veel gehad aan je schrijftips, tijdens het Pinksterweekend Buitenkunst. Nu dus weer aan de bak!
Herkenbaar. Ik heb mijn tweede versie van een roman afgerond. En…het moet weer naar de uitgever. Ik weet zeker dat de tweede versie veel beter is. Maar het opsturen vind ik nu veel moeilijker. Mijn eerste versie was een proef, nu gaat het voor het eggie.
Het materiaal uit de eerste versie was een rijk gevulde vissenkom, waar alles door elkaar zwom. Bij de tweede versie was het opnieuw opbouwen. Ik heb het letterlijk vanaf het volle document opnieuw stuk voor stuk opgebouwd op een nieuw document, tweede versie. Alles, plot, lijn verhaal heeft nu een logische opbouw. Het was een goed gevoel eindelijk de weg te vinden. In de eerste versie moest ik me in alle bochten wringen om er iets logisch van te maken. Voor de zomervakantie gaat mijn MS weer op de bus. Eerst nog tig keer nakijken. Het blijft niet goed genoeg, denk ik. En de uitgever?