In deze blogrubriek behandelen de schrijfcoaches de leukste, moeilijkste en meest interessante vragen over schrijven. Deze keer een vraag van Sophie (9 jaar) over het verwerken van je persoonlijke verhaal en geheimen in je tekst.
Vraag:
‘Hallo ik ben Sophie en ben 9 jaar ik ben bezig om een boek te schrijven. Maar ik heb het gevoel dat ik er nog te jong er voor ben. En ik weet nog niet helemaal hoe het werkt maar mijn vraag is hoe maak je nou een goed kinderboek ???’
– Sophie
Antwoord:
Bedankt voor je schrijfvraag! Erg leuk dat je op zo’n jonge leeftijd al bezig bent met schrijven. Wij vinden dat je er niet jong genoeg voor kunt zijn. Het gaat erom dat je er plezier in hebt!
Sommige schrijvers denken dat het makkelijk is om een kinderboek te schrijven. Dat schrijven voor kinderen hetzelfde betekent als simpel schrijven. Niets is minder waar. Het vinden van een juiste toon en stijl voor een jeugdverhaal is een lastige (maar leuke!) klus. Schrijfcoach Nanda heeft een blog geschreven over het schrijven van een kinderboek. Lees gauw verder, want Nanda geeft je tips én een oefening die jou kunnen helpen bij het schrijven van je eigen boek.
Kijken door de ogen van kinderen 
Op dit moment werk ik aan een jeugdroman en schrijf ik o.a. vanuit het perspectief van een meisje van drie. Om de unieke stem van mijn hoofdpersonage te vinden, heb ik van alles uit moeten proberen. Want je bent niet zomaar drie. Of vijf. Of elf.
Mireille Geus zegt in het Schrijven Magazine van december 2011 dat het vinden van de kinderblik essentieel is als je een kinderboek schrijft.
‘Kinderblik heeft te maken met het zien van de werkelijkheid als was je een kind als auteur. Je verstopt geen opvoedkundige lessen, je gebruikt geen verkleinwoorden, je gaat niet door de knieën. Het is naast een kind gaan staan, gelijkwaardig. ‘
Het gaat er dus om dat je schrijft als ware je een kind. Niet als een volwassene die probeert een kind te zijn. Geen betuttelde teksten, maar levensechte kinderbeleving.
Kinderen hebben een unieke blik
Kinderen hebben een unieke blik op de wereld. Ze gebruiken hun fantasie en hebben nog niet zoveel concepten over het leven en de wereld. Op een simpele en tegelijkertijd vindingrijke manier proberen zij de wereld te begrijpen.
Dat levert vaak bijzondere en authentieke levensvisies op.
Lees bijvoorbeeld eens ‘ De geschiedenis van de liefde’ van Nicole Krauss – geschreven vanuit het perspectief van een meisje van veertien. In haar dagboek schrijft ze:
‘Iets wat ik nooit zal doen als ik later groot ben: is verliefd worden, mijn studie niet afmaken, een soort naar me laten vernoemen en mijn leven verknallen. ‘
Simpel. Creatief. Direct en eigen.
Lees ook eens ‘Extreem luid en ongelooflijk dichtbij’ van Jonathan Safran Foer, waarin een jongetje op een heel eigen manier 9/11 benadert.
Schrijfoefening: foto
Maar hoe vind je die kinderblik? Dit kan helpen:
- Zoek een kinderfoto van jezelf.
- Beschrijf hoe je er als kind uitziet, hoe je erbij staat, waar je naar kijkt, hoe je kijkt, wat je doet. Ben je aanwezig of ben je dromerig? Maak je contact of juist niet? Ga je in iets op?
- Schrijf dan vanuit het perspectief van jou als kind. Maak de zinnen niet te lang. Houd de taal simpel. Dat helpt. De ervaring van een kind is meestal extreem zintuiglijk. Dus blijf daar bij. Bij wat je hoort, ruikt, voelt, ziet, proeft. Daarin zit al een schat van ervaring.
- Vul daarna aan met gedachten, herinneringen, vragen, dromen. En durf hier rare conclusies te trekken, vreemde associaties te maken.
Laat je verrassen – schrijf vreemde dingen
Door veel vanuit mijn eigen kinderogen te schrijven, kwam ik er bijvoorbeeld achter dat ik gek was op de letter O. Dat ik die overal zag en hoorde. Die verzamelde ik.
Laat je verrassen, neem onverwachte wegen. Geef het kind de leiding. Probeer het niet met je volwassen geest te sturen of begrijpen. Durf je over te geven aan de verwondering van het kind, aan zijn onlogica.
Doe dit veel en vaak. Met of zonder foto’s. Haal herinneringen op. Beschrijf vanuit kinderogen sinterklaas, de wc thuis, je moeder, het bankstel, de vloerbedekking, een film voor volwassenen. Oefen je kinderstem.
Schrijfoefening: verdwalen
Het valt mij op dat in de jeugdliteratuur veel scenes voorkomen waarin kinderen verdwalen of even verdwijnen. Dit zijn blijkbaar momenten dat je als kind echt helemaal opgaat in je eigen wereld.
Schrijf over een keer dat je verdwaald was, weggelopen. Zo ben ik een keer op mijn blote voeten door de sneeuw gaan wandelen. Mijn moeder had namelijk ooit gezegd dat lopen op blote voeten gezond is. Ik ging zo op in die prikkelende kou onder mijn voeten, in het knisperen van de verse sneeuw, dat ik uren weg ben geweest. Totdat een buurvrouw mij met paarse voeten terug bracht.
Kinderboeken schrijven is niet makkelijk
Het vinden van de juiste toon, stijl en invalshoek voor een kinderboek is niet makkelijk. Dat zegt de kinderboekenschrijver Marcel van Driel ook.
Op zijn blog schrijft hij dat hoe meer je schrijft (ook voor kinderen) hoe moeilijker het wordt. Dat je steeds beter ziet wat wel en wat niet klopt.
Denk dus niet – ah laat ik lekker makkelijk met een kinderboek beginnen. Een boek schrijven voor de jeugd, vraagt om dezelfde schrijfkwaliteiten als voor een volwassen roman. Om duidelijke personages, een spanningsboog, een ontwikkeling.
Maar laat je daardoor niet afschrikken. Want een kinderboek schrijven, is een van de leukste dingen die er zijn.
Het helpt je om je taal vernieuwen. Om je volwassen ideeën, je neiging om vooruit en terug te kijken, om dingen te analyseren en te doorgronden even los te laten. En dat levert vaak een unieke en frisse blik op, die je als schrijver goed kan gebruiken.
Nog een blog lezen over het schrijven van een kinderboek? Klik dan hier.
Heb je zelf een schrijfvraag? Stel hem hier.
Sanne Visch
Laatste berichten van Sanne Visch (toon alles)
- Hoe schrijf ik een goed dialoog? - 17 september 2020
- Boekmarketing: Als je een boek schrijft wil je het ook verkopen - 6 juni 2018
- Volg de gratis online workshop! - 20 januari 2017
