De lezer moet zich kunnen identificeren met je personages.
Als je al wat langer schrijft, ken je die kreet vast wel. Maar wat betekent dit eigenlijk en hoe belangrijk is het? En hoe kun je als schrijver het beste met dit belangrijke aandachtspunt omgaan? In deze blog geef ik daar antwoord op.
Wat betekent ‘zich identificeren’ eigenlijk?
De eerste betekenis kennen we allemaal: je moet een identiteitsbewijs op zak hebben om te kunnen bewijzen wie je bent. Dat is het eerste waar gezagsdragers naar vragen als er iets aan de hand is.
Dit is niet waar schrijvers zich druk om hoeven te maken. Of het zou moeten gaan om het feit dat je je moet identificeren voordat je het Boekenbal kunt betreden ?.
De tweede betekenis is van belang voor schrijvers
In ons geval gaat het om de tweede betekenis: de lezer moet zich kunnen identificeren met het personage. Dat betekent dat hij zich in het personage moet herkennen.
Dat kan lastig zijn als je over een meedogenloze moordenaar schrijft, een door en door slecht personage dat alleen maar walgelijke dingen doet. Je kunt je afvragen waarom een lezer zich met zo’n figuur zou moeten kunnen identificeren.
Betrokkenheid is de clou waar schrijven om draait
Dat is heel simpel: als schrijver sta je voor de uitdaging om de lezer te verleiden alles om zich heen te vergeten en zich helemaal onder te dompelen in jouw verhaalwereld. De verhaalwereld van je personage.
Dat lukt veel beter als de lezer zich betrokken voelt. Want als het personage en zijn omstandigheden hem koud laten, waarom zou de lezer dan moeite doen om het verhaal te volgen?
Identificatie is een middel om je lezer te boeien
Ook wanneer jouw hoofdpersonage een meedogenloze moordenaar is, zal hij de lezer het verhaal door moet trekken. Je zult dan iets moeten bedenken waardoor die moordenaar wat menselijker wordt. Waardoor gaat hij iets meer op de lezer lijken.
Ook al beraamt de moordenaar de vreselijkste plannen en bedenkt hij de meest afgrijselijke martelingen, als hij zich druk maakt om zijn kat die ’s nachts niet is thuis gekomen, heb je hem al een stukje menselijker gemaakt. Want je zorgen maken om een huisdier of een geliefde kennen we allemaal. Dat is een zogenaamd universeel gevoel en dát is wat ons mensen bindt.
We zijn uniek én we hebben overeenkomsten
We zijn allemaal unieke mensen, met tal van verschillende eigenschappen. Sommigen onder ons zijn gierig, anderen vrijgevig. Sommigen strijdbaar, anderen lijdzaam. Hoe minder mensen op elkaar lijken, hoe meer moeite ze hebben om zich in elkaar te verplaatsen.
Gelukkig hebben mensen behalve tegenstellingen, ook overeenkomsten. Anders zouden we elkaar absoluut niet kunnen bereiken of begrijpen.
Die overeenkomsten zijn onze universele behoeften. We willen allemaal geliefd zijn, begrepen worden, geaccepteerd zijn, erbij horen. Iedereen heeft op zijn tijd complimenten en aanmoediging nodig. Als we begrijpen dat lezer en personage elkaar vinden op de punten waarin zij op elkaar lijken, kunnen we daar als schrijver gebruik van maken. Zodat de lezer zich kan identificeren met het personage.
Identificatie bepaalt of een lezer een boek wel of niet leest
Wanneer een lezer een boek in handen heeft met personage waarmee hij geen enkele verbinding voelt, zal hij dat terzijde leggen. Hij zegt in zo’n geval dat het verhaal hem niet aanspreekt. Dat komt, omdat hij zich niet kan identificeren met de personages. Hij mist menselijke raakpunten.
Maar als zijn hart breekt bij het zien van mishandelde dieren, zul hij een roman over een personage dat alles opgeeft voor een kattenasiel in hartje Afrika ademloos uitlezen. Ook al lijkt hij verder in geen enkel opzicht op dat personage en is hij niet van plan ooit een voet buiten zijn woonplaats te zetten. Want om zich te kunnen identificeren met een personage in een verhaal of roman is één cruciaal punt van overeenkomst voldoende.
Eén universele behoefte is voldoende
Zorg er dus voor dat jouw personage ten minste één universele behoefte heeft, opdat je lezer zich kan identificeren.
Wil je meer ontdekken over schrijven en wil je weten waarom je jezelf soms in de weg zit, waardoor het schrijven niet zo vlot loopt als je zou willen?
Download dan hier mijn gratis e-boek: Hoe je direct kunt starten met schrijven van verhalen op basis van je eigen leven zonder je zorgen te maken of je wel genoeg schrijftalent hebt.
Laatste berichten van Marjon Sarneel (toon alles)
- Schrappen maakt je verhaal stukken beter en zo pak je dat effectief aan - 11 juni 2020
- Een schrijfdroom moet je nooit opgeven - 4 november 2019
- Hoe je het brein van je lezer activeert en je verhaal beeldend maakt - 15 oktober 2019
