Spanning: de evenwichtsbalk waar je niet vanaf mag vallen - Boekschrijven.nl

Tijdens het festivalseizoen was ik weer regelmatig op pad met mijn poëtische act, De Poëzie Escribano. Soms in de brandende zon, soms in de enkeldiepe blubber schreef ik gedichten voor bezoekers die bij me aan tafel kwamen zitten.

spanning evenwichtsbalkSpanning zoeken? Zet je radar aan

Het is werk wat ik met veel plezier doe. Maar het is niet alleen leuk; het traint me ook iedere keer weer in het razendsnel zien te vinden van drama. Ik heb een paar minuutjes de tijd om mijn gast informatie te ontlokken voor mijn gedicht.

Zodra de persoon tegenover me begint te praten, zet ik mijn radar aan. Elke uitgesproken zin scan ik op mogelijke aanwezigheid van bruikbaar materiaal.

Probeer het zelf

Probeer het zelf maar eens met een proefpersoon. Vraag een vriendin wat een actueel thema in haar leven is. Zodra ze begint te praten, zoek je naar de spanning in haar verhaal. En als je die spanning ontdekt, dan ga je daarop doorvragen. Het is geen hogere wiskunde. Je gebruikt alleen maar je ingebouwde vermogen om drama te herkennen.

Denk eens terug aan keren dat iemand een verhaal begon, of een roddel, en alle aanwezigen zich verlekkerd naar voren bogen. Jij ook. Waarom? Omdat er drama in het verhaal zat.

Oké, ieder mens is perfect toegerust om drama te herkennen. Waarom zijn er dan geen zes miljard fantastische schrijvers op deze wereld? Omdat de tweede stap die je als schrijver moet nemen veel lastiger is. Namelijk: na het drama herkend te hebben, het zodanig vorm geven op papier, dat de lezer erin wil duiken.

Eigen ervaring is niet altijd bruikbaar

Veel beginnende schrijvers hebben een eigen ervaring waarvan ze enorm onder de indruk waren. Die ervaring willen ze opschrijven.

Maar vaak bestaan die verhalen eruit dat ze het slachtoffer waren van daden van anderen, of van de loop der gebeurtenissen. Dat is altijd dramatisch, maar als je het precies zo opschrijft zoals het gebeurde, wordt het iets anders: melodramatisch. Het leed ligt er dan te dik bovenop.

Breng grijstinten aan

Dus hoe voorkom je dat je verhaal melodramatisch wordt? Als je ziet dat de tegenstellingen zwart-wit zijn, dan breng je grijstinten aan. Daarmee bedoel ik, dat een hoofdpersoon die alleen maar goed is niet zo veel spanning opwekt. Ze boeit veel meer als ze ook slechte kanten heeft. Of als ze twijfelt aan wat ze nou wil.

Zo probeer je de hele tijd je boek in balans te houden. Alsof je op een evenwichtsbalk loopt. Als de lezer denkt: ‘nu snap ik de hoofdpersoon helemaal’, dan zal ze ook de neiging krijgen om te stoppen met lezen. Er valt immers niets meer te ontdekken.

Als je een opbouw in je verhaal hebt, waarin het plot de belangrijkste motor is (lukt het de held om zijn doel te bereiken?), dan kan de uitkomst soms onbevredigend zijn. Vooral als je toewerkt naar twee mogelijke eindes: het lukt wel of het lukt niet.

Stel nu dat de held zijn doel wel bereikt, maar dat hij daarmee tegelijkertijd een situatie creëert die nog erger is dan waarmee hij begon, dan ontstaat er een interessant dilemma.

Weet jij wat het spannendste gegeven is in het boek dat je schrijft? En is het interessant genoeg om tot de laatste pagina te blijven boeien? Deel het met je vrienden van Boekschrijven.nl.

The following two tabs change content below.

David Mulder

Ik geef schrijfles sinds 1999. En natuurlijk zit ik zelf een groot deel van de dag te tikken. Ik maak allerlei soorten teksten, maar de meeste energie steek ik in mijn romans.

Laatste berichten van David Mulder (toon alles)