Sinds een paar maanden heb ik rijles. Bij elke les valt het me op dat mijn rij-instructeur praat als een schrijfdocent. Hij zegt dingen als:

‘Goed kijken, is het halve werk.’

‘Ga met de stroom mee, stop niet als het niet nodig is.’

En: ‘Je hoeft niet perfect te zijn. Laat je niet uit het veld slaan als je een kleine fout maakt.’

Bestuurders van auto’s en schrijvers van boeken lijken meer op elkaar dan je denkt. Dus: wat kan een schrijver leren van autorijden?

Breed schrijven

Ik moet ‘breed’ kijken, zegt mijn instructeur. Hij wil dat ik alles zie. Niet alleen of er een auto achter of een fietser naast me zit. Ook welke bloemen er bij de Intratuin in de aanbieding zijn en wat de bouwvakker op de hoek aan heeft.

In het begin dacht ik: wat interesseert mij dat nou! Let even op de weg wil je? Maar hij ziet die dingen zonder dat hij het verkeer uit het oog verliest.

Het is een manier van kijken waarbij je je niet slechts op een deel van de werkelijkheid focust. Maar eentje waarbij je continu het grotere plaatje in het vizier houdt.

Schrijvers van boeken hebben veel aan deze brede blik. Je staat op die manier open voor alle verschillende mogelijkheden. Je focust je niet alleen op de weg die jij hebt uitgezet, maar je ziet ook wat er in de berm gebeurt.

Net als met autorijden, weet je niet wat er op je weg komt als je een boek gaat schrijven. Je kan een bepaalde richting kiezen, maar je weet niet welke personages zullen invoegen. Daar moet je continu op in spelen. Dat gaat het beste met een open, alerte blik.

Met deze schrijversblik sta je open voor onverwachte, levendige details, zonder dat je je overal door laat afleiden. Schrijvers van boeken kijken breed, maar zijn ook doelgericht. Ze hebben het stuur stevig in handen en spelen ontspannen in op de grillige werkelijkheid.

Het nieuwe schrijven

In mijn theorie-boek heet het laatste hoofdstuk ‘Het nieuwe rijden’. Het nieuwe rijden houdt in dat je energie-zuinig en anticiperend rijdt. Niet te veel schakelen, ver vooruit kijken. Op tijd het gas loslaten als er een onoverzichtelijk kruispunt komt. Alleen remmen als het nodig is, anders gewoon doorrijden.

Dat nieuwe rijden is een lastige. Als ik het niet meer overzie, wil ik het liefste stoppen om even goed om me heen te kijken. Maar dat is niet echt slim als je over een drukke rotonde rijdt. ‘Je moet de stroom niet onderbreken,’ zegt mijn instructeur. Dat vraagt om lef en daadkracht.

Schrijvers van boeken zijn erbij gebaat om de stroom niet te onderbreken. Het is verleidelijk om te stoppen als je het niet meer weet. Om op de rem te trappen als het te snel gaat en je eigenlijk niet meer weet waar je naar toe schrijft. Het vraagt om moed om gewoon door te rollen met die pen, ook als je een rotonde nadert.

Maar dit ‘nieuwe schrijven’, waarbij je gewoon doorschrijft, zonder al te veel te stoppen, is eigenlijk de meest energiezuinige manier om op je bestemming aan te komen. Elke keer stoppen en weer opnieuw de draad oppakken kost veel meer brandstof dan doorschrijven.

Verkeerde afslag

Zodra ik een fout maak in de auto, is het gedaan met mijn brede blik en nieuwe rijstijl. Als ik een verkeerde afslag neem, kan ik nog maar een ding denken: ik kan dit niet. Daarna is mijn aandacht weg. En maak ik er echt een zootje van.

Hoe vaak gebeurt dit niet tijdens het schrijven? Dat we ons meteen uit het veld laten slaan door een dialoog die niet lekker loopt, een verhaallijn die saai is. ‘Ik kan helemaal geen boek schrijven,’ denkt de boekenschrijver dan.

Deze gedachte is als een handrem. Vaak komt er daarna geen woord meer uit. En dat alleen maar door een kleine zijweg. ‘Als je maar veilig blijft rijden, dan maakt het mij niet uit of je in Amsterdam of Eindhoven terecht komt,’ zegt de rijlesleraar.

Het is niet gevaarlijk om af en toe te verdwalen. En zelfs niet om een doodlopende weg in te schrijven. Daar kom je ook wel weer uit. Fouten horen erbij. Schrijf gewoon door. Je hoeft niet perfect te zijn.

Schrijfbewijs

Wil jij een boek schrijven? Doe je gordel om, houd een brede blik, sta open voor onverwachte gebeurtenissen en schrijf op de stroom mee. Ook als je het even niet meer weet. Je mag fouten maken. Je komt altijd ergens aan.

Schrijvers van boeken hebben een ding voor op autorijders: je hoeft niet op examen, een schrijfbewijs is niet verplicht. De schrijfweg ligt open voor iedereen. Ook voor jou.

The following two tabs change content below.

• Biografie
• Laatste Berichten

Nanda Huneman

Als tiener had ik de vaste overtuiging dat schrijven zweverig was. En ik was al zo’n dromer! Mijn moeder noemde me een ‘luchtfietser’. Daarom leek het mij niet slim om mijn leven aan schrijven te wijden.

Laatste berichten van Nanda Huneman (toon alles)

• Leren schrijven doe je zo! - 8 september 2021
• Begin je boek met een proloog - 9 oktober 2020
• Schrijf een pakkend begin van jouw boek - 27 augustus 2020