Voorbereidende schrijfoefeningen: stel vragen

Voor de Kinderboekenweek over Superhelden bood ik een schrijfactiviteit voor kleuters aan. Op de scholen waar ik mijn plan presenteerde werden de wenkbrauwen ongelovig opgehaald. Schrijven met kleuters? Kan dat dan?

Onzichtbaar schrijfwerk

We zijn het werk van schrijven gaan identificeren met wat er zichtbaar aan is; met een pen in je hand over papier gebogen zitten. Of achter een computerscherm.

Echter, door de band zitten schrijvers maar een aantal uur per dag daadwerkelijk achter hun papier of scherm. Wat voeren ze die andere uren dan uit? Doen ze überhaupt wel iets? Of zijn ze gewoon onnavolgbaar lui of wazig?

Schrijver als held

Voorbereidende schrijfoefeningen

De held van het prentenboek waarmee ik de schrijfactiviteit bij de kleuters inleidde heet Frederick. Net als de Krekel uit de fabel over Krekel en Mier, is Frederick de hele zomer aan het nietsen.

Terwijl de andere muizen eten verzamelen voor de winter, zit hij wat in de zon en staart wat voor zich uit. Als de andere muizen vragen wat hij doet, antwoordt hij dat hij zonlicht verzamelt, en kleuren.

Maar Fredericks verhaal loopt anders af dan dat van Krekel. Als het winter wordt en het voedsel op is, haalt Frederick zijn eigen voorraad tevoorschijn en overleeft, dankzij hem, de hoop dat het straks weer lente wordt.

Onzichtbaar werk

Net als Frederick, kunnen kleuters nog niet schrijven, maar ze zijn prima in staat beelden voor ogen te halen, te fantaseren en daar woorden aan te geven. Ik hoef ze alleen maar vragen te stellen en ze bedenken de prachtigste zinnen. Zinnen die ik alleen nog maar even op hoef te schrijven.

Voor je je pen of pc voor je neemt, heeft zich al een essentieel deel van het schrijverswerk voltrokken. Het vindt onzichtbaar plaats. Zonder dat je het hebt gemerkt misschien. En waarschijnlijk zonder dat je je bewust hebt ingespannen.

Vragen stellen

Door jezelf vragen te stellen over de wereld om je heen, ben je ongemerkt bezig met de allereerste onzichtbare fase van het schrijverswerk. Daarbij zijn de beste vragen, vragen waar je het antwoord nog niet van weet. Of domme vragen, vragen waarop de antwoorden voor de hand lijken te liggen.

Zulke vragen vinden we doorgaans lastig, maar voor het schrijven zijn ze het meest vruchtbaar. Elke vraag die je zo een poosje onbeantwoord laat liggen, kan je wegwijzer zijn naar een verhaal.

Nieuwsgierig als kleuters

Kijk dus om je heen en stel jezelf elke vraag die er in je op komt. Zoals; wie loopt daar elke avond laat langs het raam van nummer 165? Waar ging die vrouw naar toe die ik vanmorgen in tram zag zitten? Wat had dat joch in zijn handen waar hij zo mee zat te friemelen? Waarover maakt die troep spreeuwen zo’n hels kabaal? Wat gaat die man doen met die eieren en dat pak diepvrieserwten?

Als je jezelf toestaat weer net zo nieuwsgierig te zijn als de kleuters uit mijn groep, dan liggen de verhalen voor het oprapen.

[wave] Meer schrijftips? Vraag de gratis schrijfles aan.

The following two tabs change content below.

Inez Risseeuw

Ik herinner me de eerste keer dat ik echt schreef. De juf had echte inkt in de potjes in onze tafels gegoten. Uit een grote half doorzichtige fles. Het rook een beetje naar zoete medicijnen.

Laatste berichten van Inez Risseeuw (toon alles)