Bladzijde 1 van je boek is cruciaal. Het is de eerste indruk die je lezer krijgt van jouw verhaal. En het is jouw eerste en belangrijkste kans om je lezer, of redacteur, aan de haak te slaan. Het bepaalt of hij je boek weglegt of verder leest.
Wie is die vrouw?
Misschien ken je dit; in de trein tegenover je zit een vrouw. Je weet niet waar ze vandaan komt of wat ze heeft meegemaakt voor ze tegenover je kwam zitten. Je weet hooguit wat haar reisbestemming is. Maar je weet niet waar ze heen gaat of wat ze gaat doen. Dat weet ze zelf misschien niet eens. Je ziet wel dat ze een felroze broek draagt, dat ze al een paar keer haar make-up in haar spiegeltje heeft gecontroleerd. En dat ze een boek openslaat met de titel ‘De hondenfluisteraar’.
De nieuwsgierigheid van de lezer
Automatisch rijzen de vragen in je op. Wie is ze? Wat gaat ze doen? Waar komt ze vandaan? Je krijgt de neiging antwoorden te verzinnen. En voor je het weet ben je een verhaal om haar heen aan het weven. Dat ze op weg is naar een eerste date. Dat ze zich bij een datingbureau heeft ingeschreven. Dat ze alleen woont met haar hondje uit het asiel en de foto van haar overleden man naast haar bed haar bed heeft staan. Van vraag naar verhaal is maar een kleine stap.
Onze nieuwsgierigheid naar elkaar, naar wat we doen en naar het hoe en waarom van andermans handelen is feitelijk de nieuwsgierigheid naar onszelf. Naar wat ons drijft en vooral naar wat we voor elkaar en voor onszelf verborgen houden. Van die nieuwsgierigheid maak je als schrijver gebruik. En wel meteen in de eerste alinea’s.
Met de deur in huis
Val met de deur in huis en beschrijf je personage zoals een toevallig treinreiziger de vrouw in de trein waar zou nemen. Beschrijf enkel wat hij van haar zou kunnen zien, horen, voelen of ruiken. (We nemen even aan dat de treinreiziger niet in de positie is haar te proeven.) Dat zou zo kunnen gaan:
Ze heeft grijs haar en draagt een felroze wijde broek. Ze wendt zich tot de student die met thee en koffie langs komt.
‘Weet u misschien of deze trein ook stopt in Lutjebroek?’ Als ze glimlacht verschijnen er kuiltjes in haar kin.
Wees zuinig met informatie
Beschrijf alleen wat de toevallige treinreiziger zou kunnen zien of horen en geef verder nog niets weg. Wat zich in het hoofd van de vrouw afspeelt, waar ze naar op weg is kan de reiziger (= lezer) nog niet weten. Hij kan het alleen afleiden uit haar uiterlijk, uit wat ze doet, uit haar gezichtsuitdrukking, de klank van haar stem of de paar zinnetjes die ze zich laat ontvallen.
Wek zijn nieuwsgierigheid door een of twee opmerkelijke details te beschrijven. Maar wees zuinig met je informatie. Dus nog niets over waar ze vandaan komt of heen gaat. Dat bewaar je voor later, om langzaam in kleine beetjes los te laten. Op die manier plaats je je lezer in de positie van de treinreiziger die nog naar alles moet gaan raden. En zo creëer je meteen op de eerste bladzijde nieuwsgierigheid (lees: spanning).
Vooruitwijzen
Met die kleine details in je eerste beschrijving zet je je personage neer en je maakt je lezer nieuwsgierig. Maar ze kunnen ook nog een andere functie hebben. Op de eerste bladzijde zijn ze nog onopvallend maar ze kunnen vooruit wijzen naar wat er komen gaat. Op de eerste bladzijde zijn het nog betekenisloze details. Immers de lezer weet nog niet wat hem, en het personage, boven het hoofd hangt. Maar jij als schrijver weet dat wel. Want later in het verhaal krijgen ze meer betekenis. Die roze broek kan later de broek blijken te zijn die ze droeg op de dag dat haar man overleed. Of de man die ze gaat ontmoeten vangt honden op. Grote honden met een agressieprobleem, net als haar overleden man…
De kleine details
Die kleine sprankelende details kunnen je verhaal spanning geven. En ze kunnen er ook voor zorgen dat de gebeurtenissen in je verhaal samenhang krijgen. Zodat ze niet als los zand bij elkaar geveegd overkomen maar logisch en zelfs onontkoombaar uit elkaar voortvloeien. Zorg er daarom voor, als je je eerste bladzijde schrijft, dat je lezer nog in het duister tast, maar dat jij als schrijver al weet hoe je verhaal gaat eindigen. Geef twee opmerkelijke details en blijf spaarzaam met je informatie.
Inez Risseeuw
Laatste berichten van Inez Risseeuw (toon alles)
- Hoe kies je de beste titel voor jouw boek - 5 augustus 2021
- Het geheim van een goed kinderboek - 21 juni 2021
- Een titel voor je boek - 3 maart 2021
Die grote zwarte vlek op mijn roze vloeipapier ……