Het schrijfproces is als een walvis.
Soms duik je tijdens het schrijven diep in die wonderlijke oceaan aan woorden. Voel je je in je eigen boek als een walvis in het water.
Maar af en toe is het ook oppervlakkig, moet je naar boven komen om adem te halen. En besteed je vooral veel tijd aan schuiven, schrappen, spellen.
En net als bij een walvis groeien op iedere schrijversrug pokken. Hardnekkige pokken vol twijfels. Doe ik het wel goed? Zit iemand op mijn boek te wachten?
Deze drie onderdelen – diep duiken, oppervlakkig schrijven en twijfelen – zijn natuurlijke aspecten van het schrijfproces. Het een kan niet zonder het ander. Als je accepteert dat schrijven naast stromen ook twijfelen betekent, geeft dat je als schrijver de vrijheid van een walvis.
Schrijven is duiken
Je zet de pen op papier en de woorden stromen er als vanzelf uit.
Met iedere zin ga je een laagje dieper. Je voelt dat je in verbinding staat met die oceaan aan woorden. Dat je hier hoort. En je beseft dat er in die diepte en ruimte om je heen nog zoveel valt te ontdekken.
Met een open mond zwem je door de zee en neem je plankton in je op. Schrijven voelt als voeding.
Dit is het ware schrijven.
Hier gaat het eigenlijk om. Dat je voor jezelf een manier vindt om diep te duiken. Om op je eigen woorden te vertrouwen. Om je niet af te laten leiden door details en je innerlijke criticus die het nooit goed genoeg vindt.
Schrijven is adem halen
Maar net als een walvis, is een schrijver een zoogdier. Af en toe moet je naar boven komen, om op adem te komen. Om de magie te laten voor wat die is en wat te schuiven en te schrappen.
Maak je geen zorgen als je schrijven bij tijd en wijle oppervlakkig is, als je geen inspiratie hebt of je verhaal geen diepgang heeft. Dat is prima. Schrijven is duiken, maar ook weer stijgen. Vertrouw er op dat de diepte je vanzelf weer naar beneden trekt
Schrijven is pokken
Op de rug van diverse soorten walvissen groeien pokken. Van die witte schelpachtige parasieten, die op de rug houvast vinden. En uit het stromende water rondom de walvis hun voeding halen.
Deze pokken staan voor de twijfel die elke schrijver kent. Zodra je je in die oceaan begeeft, komen de pokken naar je toe. Omdat je een avontuur aan durft te gaan, ben je voor hen een voedingsbodem.
Bij elke duik, bij elke ademhaling worden ze actief. Roepen ze: wie denk je wel niet dat je bent!? Het schrijven van een boek? Waarom laat je dat niet aan echte schrijvers over?
Omgaan met hardnekkige twijfels
Een walvis kan niet op zijn rug krabben. Hij komt niet van deze pokken af. Zo komen wij als schrijvers daar ook niet van af. Steek daar je energie niet in. Twijfels horen het bij het schrijfproces.
Soms begaan we de fout dat we alleen maar die pokken horen schreeuwen. En verliezen we ons in dat woud van schelpen op onze rug. Zijn we alleen maar bezig om die stemmen wel of juist niet te geloven. Dat is het moment om weer aan de walvis te denken.
Terug naar de walvis
Als schrijver ben je in de kern een walvis. Je bent niet de pok. Leg je er bij neer dat de pokken met je meereizen. En hoe dieper je stroomt, hoe meer er zullen komen. Eigenlijk zijn de parasiterende twijfels een teken dat je diep gaat. Zie ze als metgezellen die je niet kwijt kan raken. Maar blijf duiken, zwemmen, drijven. Blijf de diepte van de oceaan zien.
Diep communiceren
Walvissen kunnen met hun geluidsgolven over een afstand van honderden kilometers met elkaar communiceren. Zo is het ook met onze woorden als we diep duiken. Dan reiken onze woorden ver. Soms zie je dat niet direct.
Dan is het geluid van de schurende, krakende pokken overstemmend. Maar blijf vertrouwen op die onderliggende geluidsgolven, die kunnen reizen door het water. En die harten zullen raken van mensen die jij nu (nog) niet ziet of kent.
Nanda Huneman
Laatste berichten van Nanda Huneman (toon alles)
- Leren schrijven doe je zo! - 8 september 2021
- Begin je boek met een proloog - 9 oktober 2020
- Schrijf een pakkend begin van jouw boek - 27 augustus 2020
Dit artikel komt voor mij op een geweldig moment! Op dit moment ben ik druk bezig met het schrijven van een boek en ik zit vast aan de oppervlakte. Alleen maar bezig met ademhalen. Heerlijk om dan nu te lezen dat dat er dus bij hoort (ook al weet ik dat stiekem wel)
Dank je wel!
Hi Sasdive ((toepasselijke naam bij dit artikel!),
Aan de oppervlakte drijven is af en toe heel goed voor je boek. Je duikt vanzelf weer onder!
Groet, Nanda
Erg inspirerend!
Dank je Eva!
Paulo Coelho zei ooit “Only mediocrity is safe. Be the best and get prepared to be attacked.” Het hangt op een memo aan mijn bureau. Maar de walvis resoneert veel meer met mijn belevingswereld. Gelukkig zijn er ook walvissen in de ruimte!
Dank je, Nanda, jouw stukjes vallen op de een of andere manier samen met mijn schrijfproces. Heet dat synchroniciteit? 😉
Hi Sigrid,
Op de grijze, synchrone walvissen!
Nanda
Supermooie blog waarin ik mij helemaal kan vinden!
Dank je Denise! Succes met het duiken in je boek! Groet, Nanda
Een echte bemoediging, dit geschreven stuk, Nanda. We hebben inderdaad allemaal wel momenten, tijdens ons schrijfproces dat we het even niet zien zitten. Heel normaal! Juist dan is het fijn om dit stukje weer eens te lezen en dan zal dit motivatie wel weer terug keren. Dank je wel.
Bedankt voor je reactie Ellen, en veel plezier met schrijven!
Ik vind die pokken net zo magisch als de oceaan en de walvis zelf. De pokken roepen voortdurend dat ik teveel thema´s en symboliek in mijn verhaal wil gooien en dat het me never nooit gaat lukken om de rode draad vast te houden. Of meerdere rode draden vast te houden, zodat het voor een lezer te volgen blijft.
Die pokken zijn afschuwelijk hardnekkig, maar wat zij kunnen kan ik ook. Als zij hardnekkig roepen dat iets mij niet gaat lukken, zal ik hardnekkig terugroepen dat het mij wel gaat lukken. Dus ik heb me vastgekleefd aan een paar van die basterds en ervaar nu dat zij met mij samenwerken. Ik kom niet van ze af, maar ze lijken te transformeren in voedende wezens. Alsof een eenzijdige parasitering, verandert in een parasitering van twee kanten of zoiets, maar dan met een vriendelijke insteek. Ze zetten me ertoe aan weer te gaan duiken, al schavend, schrappend en schuivend met woorden, zinnen en stukken tekst. Oppervlakkig schrijven wisselt zich vervolgens continu af met diep duiken, diep schrijven.
Mooi proces. Ik heb de walvis deze dagen tot mijn totem gebombardeerd.
Nanda, de pokken overheersen op het moment bij mij, ik ken het gevoel heel goed, ik ben zo onnadenkend geweest om een aantal pagina’s op de laptop te schrijven en heel veel met de hand, buiten in het zonnetje (afgelopen zomer).
Nu zit ik aan te hikken tegen bijna 300 geschreven pagina’s die ik moet intypen. Het probleem is dat ik nu begin te lezen wat ik geschreven heb en de pagina’s waar ik eerst zo heel erg blij mee was als onnozel en oninteressant ga bekijken. Mijn verstand weet wel dat ik dat niet mag doen, mezelf of mijn schrijfsels zo naar beneden halen, maar verstand en emotie, dat zijn 2 dingen.
Blij dat ik niet alleen ben hiermee, dat wist ik ook wel natuurlijk, toch is het leuk om dat nog eens te horen. Groetjes!
Beste Greet, je moet eens weten hoeveel schrijfsels in de prullenmand terechtkomen, voor het verhaal dat je werkelijk wilt schrijven op papier staat. Zo is het bij mij ook gegaan. Intussen heb ik twee romans geschreven. Nummer twee ‘Rekbaar geweten’ is deze maand bij Boekscout.nl uitgegeven en ik ben trots op het resultaat. Dus geef nooit op!
Dag Tineke
Tof om te lezen dat je boek uitgegeven is. Heb jij enkel via blogs je techniek gevonden om een boek te schrijven?
Groetjes Chris
Chris. Informatie over schrijven heb ik uit boeken en ook van het internet. Maar het belangrijkste advies dat ik de beginfase van een kleine uitgever heb gekregen is: maak, voor je begint, van elke persoon in het verhaal een karakterbeschrijving, zet zijn/haar achtergrond op papier. Dat is een goed houvast en het zorgt ervoor dat de karakters niet op elkaar gaan lijken. Een schrijfcursus is niets voor mij. Ik ben toch wel een autodidact.
Dag Tineke
Amai ik ben onder de indruk van wat je gedaan hebt hoor!
Ik heb twee jaar Literaire vorming genoten, maar het belemmerde mij om open te schrijven. Alle personages van mijn idee zijn beschreven: achtergrond etc.
Ben nu met hoofdpersonage bezig. Het boek : 12 stappen vd held… Boeiend hoor. Ik las erg veel boeken om techniek te beheersen.
Maar nu begin ik te voelen dat het verhaal me verder aanzet om te beginnen met schrijven.
Bedankt voor u reactie
Chris
Hi Chris , soms moet je je opleiding ff parkeren en je empathy en intuitie wat betreft je karakters je laten leiden. Voor mij geldt: beschrijf je karakters, hun motivaties, achtergrond, historie ed. Dit is belangrijker dan strikt aan techniek houden. De 12 stappen en dergelijke kan je gebruiken om je boek bij te schaven en het vertaal sterker te maken nadat je een First Draft hebt geschreven. Laat je niet belemmeren door teveel Theorie.
Wat een troost. Ik ben met een boek bezig dat behoorlijk diep gaat, maar op een geven moment kwam ik vast te zitten. Om van een ander te lezen dat die momenten van oppervlakkigheid nodig zijn om op adem te komen stellen mij gerust. Volgens mij, zeker met een diep verhaal, zijn de wat vlakkere momenten ook een verademing voor de lezer. Maakt het dan het geheel wat toegankelijker?
Beste Geraldine,
Zo kan je het zeker zien. De lezer moet ook af en toe even kunnen ademhalen. Oppervlakkige scènes dragen op die manier de diepte van het verhaal.
Schrijfse! Groet, Nanda
Het grappige is, dat ik een paar ‘gaten’ in het verhaal heb gelaten, en ben door gaan schrijven tot het einde. Ik moest zelf ff pauze nemen, maar wilde toch aan het verhaal blijven werken. Dus, het einde is bereikt – nu nog een paar keer een ‘deep sea dive’ maken en het compleet maken.
Wordt vervolgd 🙂
Al jaren ben ik bezig met een fictief,fantasie verhaal. En soms zijn er momenten dat ik helemaal vast loop. Volgens omstanders komt dat omdat ik geen “plan” heb, ik heb inderdaad geen uren achter de pc gespendeerd om thema tot de puntjes uit te pluizen. Ik ben een schrijver die de pen pakt en verdwijn in mijn eigen gedachte en fantasie en zo vervolgens zonder zelf in de gaten te hebben een aantal hoofdstukken geschreven te hebben. Moet je echt eerst research doen voordat je een boek gaat/ kunt schrijven?