Onder het begrip schrijven vallen heel wat verschillende activiteiten: Letters en woorden op papier zetten. Een nieuwsartikel of gedicht schrijven. Kalligraferen. Een brief intikken op je computer. Proza schrijven. Grammatica beheersen. Spellen. In je dagboek schrijven. Fantaseren. Wilde verhalen verzinnen. Schoonschrijven. De juiste woorden kiezen. Letters kerven in een boom. Dagdromen.
Geen wonder dat het begrip ‘schrijven’ geregeld voor misverstanden zorgt.
Schrijven is geen echt beroep
Uit deze verwarring zijn een aantal vooraannames gegroeid:
- Schrijven is een vaag en niet nader te definiëren activiteit.
- Schrijven is moeilijk, want waar begin je?
- Schrijven kun je niet leren.
- Schrijven is een mystieke aangelegenheid, je kun het of je kunt het niet.
Proza schrijven is vaardigheden ontwikkelen
Waar moet je dan heen als je wilt leren om proza te schrijven? Wat maakt een tekst tot goed proza? Wat zijn de stappen die je moet zetten? Wat maakt iemand tot een goed schrijver? Over welke vaardigheden moet je als schrijver beschikken?
Om die vragen te beantwoorden moet je gaan kijken wat schrijven in feite is. En hierbij laten we het op papier zetten van symbolen en leestekens volgens de regels van spelling en grammatica even buiten beschouwing.
1) Leer goed waarnemen
Als je schrijven beschouwt als het vinden van taal voor de dingen die in ons opwellen en die we om ons heen ervaren, dan gaat schrijven allereerst over waarnemen en ervaren en in tweede instantie om het omzetten van die ervaring in taal.
Goed schrijverschap begint dus nog voor je een pen of pc hebt aangeraakt. Het begint bij het trainen van je waarneming. Bij het leren stilstaan en het gewaarworden wat je ervaart in en om je heen. Een goed stel zintuigen en het vermogen om langer dan vijf minuten stil te zitten zijn daarbij je belangrijkste instrumenten.
2) Woordenschat groeit vanuit wat je wilt vertellen
Pas in tweede instantie gaan we op zoek naar de best passende woorden. We zeggen ze eerst geluidloos voor ons uit. We proeven ze. Dan schrijven we ze op. Welk woord dekt het best de lading? Welke klank geeft het best de indruk weer?
We schrijven. Aarzelend. We vormen beelden. Van een situatie, een personage. Spelling of grammatica doen er maar in geringe mate toe. Kader Abdollah’s eerste woordenschat kwam uit Jip en Janneke. Hij leerde veel vertellen met weinig woorden. Laat je woordenschat dus gewoon groeien vanuit wat je zeggen wilt.
3) Maak je niet druk over spelling
Al schrijvend groeien de ideeën voor een groter geheel, een verhaal, een stuk proza. We schrijven, maar nog voornamelijk om aan onszelf duidelijk te maken waar ons verhaal over moet gaan. We maken ons nog niet druk over spelling of zinsbouw, zo lang we zelf maar begrijpen wat er staat. 80% van ons schrijven is voor onszelf en hoeft nog niet naar de lezer toe.
Daarmee heb je al 80% van het echte werk te pakken.
Inez Risseeuw
Laatste berichten van Inez Risseeuw (toon alles)
- Hoe kies je de beste titel voor jouw boek - 5 augustus 2021
- Het geheim van een goed kinderboek - 21 juni 2021
- Een titel voor je boek - 3 maart 2021
