Eenvoud siert de schrijver. Echter, ‘eenvoudig’ is geen synoniem voor ‘makkelijk’. Een eenvoudig boek leest als een trein, omdat alle overbodige formuleringen en fragmenten weggelaten zijn. Om die eenvoud te bereiken moet er heel veel werk worden verzet. (De NS heeft er nog steeds de handen vol aan.)
Begin met chaos, eindig in eenvoud.
Als je schrijft zoals ik dat doe dan is het schrijven van een roman als een alchemistisch proces. Door eerst voldoende losschrijven heb je de chaos verkregen die zo vruchtbaar is voor een goed verhaal.
Rondom je personage en zijn verhaal is een wildgroei aan ideeën ontstaan. Een wildgroei die je vervolgens weer moet zien terug te brengen tot een heldere kern, een duidelijke verhaallijn. Liefst in een heldere taal geschreven.
Om die eenvoud te bereiken moet je verhaal eerst volledig uitkristalliseren. Je verhaal moet jou als lezer helder voor ogen komen te staan. En daarvoor is geen simpele oplossing te bedenken.
Er zit niets anders op. Je zult heel veel moeten schrappen en herschrijven.
Heel veel schrappen
Elke gebeurtenis, elk voorval dat niet direct meewerkt aan het voortstuwen van je verhaal moet eruit. En dat geldt ook voor personages. Elk personage moet in dienst staan van de worsteling van je hoofdpersoon, moet hem helpen of juist tegenwerken. Anders; weg ermee.
Soms zul je je net als de prins voelen die zich een weg door de rozenstruiken hakt, op zoek naar het kasteel en naar zijn Doornroosje. Heel veel ‘oef’ en ‘auw’.
Veel, heel veel herschrijven
Herschrijven helpt. Des te vaker je een fragment herschrijft, des te duidelijker komt jou voor ogen te staan waar het feitelijk om draait in dit verhaal. Bij elke herschrijving vraag je je opnieuw af: Is dit echt wat ik voor ogen heb? Komt dit echt overeen met wat ik vertellen wil? Het vergt een heel nauw luisteren naar het idee dat je in je hebt.
Elke keer dat je je verhaal opnieuw doorloopt, de zinnen opnieuw leest, voltrekt zich dat wonderlijke alchemistisch proces. Je verhaal kookt langzaam in, overtolligheden komen bovendrijven en je verhaal wordt tenslotte helder. Tegelijk komt er stroomlijn in je woorden en zinnen. Want samen met je verhaal, klinkt ook je taal steeds verder in. Het vergt heel veel werk en tegelijk gebeurt er dan ook iets vanzelf.
Verhaal als een trein
En dan is het zover. Overbodige personages zijn samengevoegd of weggelaten. Alle overbodige ontwikkelingen en fragmenten zijn geschrapt tot alleen overblijft wat direct van belang is voor je verhaal. Je verhaal is tot de kern teruggebracht. Je taal loopt gesmeerd en sleurt je lezer door je verhaal, als de spreekwoordelijke trein over brandschone rails, op weg naar de ontknoping.
En waarschijnlijk houd je een paar losse eindjes over, een paar fragmenten voor een nieuw verhaal.
Eenvoudig toch?
Inez Risseeuw
Laatste berichten van Inez Risseeuw (toon alles)
- Hoe kies je de beste titel voor jouw boek - 5 augustus 2021
- Het geheim van een goed kinderboek - 21 juni 2021
- Een titel voor je boek - 3 maart 2021
Helemaal mee eens Inez. Ik vergelijk dat altijd met de figuurtjes van Dick Bruna. Ze zien er heel simpel uit, maar het was een heel proces om ze precies zo op papier te krijgen. Als het goed is, zie je aan het eindresultaat het proces niet meer af.