De eerste paar keer dat ik een roman probeerde te schrijven lukte het me niet om een verhaallijn te bedenken. Personages creëren ging me makkelijk af, maar een uitgangspunt bedenken voor een verhaal dat spanning kon genereren? Dat wilde maar niet lukken. Hoe doe je dat? Zijn er trucs voor het bedenken van een ijzersterk plot?

Fascinerende personages
De vrouwen in ‘Kerewin’ van Keri Hulme en ‘Een engel achter een handkar’ van Tonny van der Horst waren destijds mijn favoriete personages. Ik hield van hun zelfstandigheid en hun eigenzinnigheid. Hun onderliggende kwetsbaarheid fascineerde me.
Mijn allereerste personage leek dan ook op hen. Ze trok zich terug op een eiland in de Nieuwkoopse plassen. Daar hadden haar grootouders ooit een huis laten bouwen. Ik beschreef hoe ze een roeiboot vol laadt met kleding en levensmiddelen en hoe ze aanlegt bij de oever en het huis voor het eerst sinds jaren weer betreedt.

Tegenstrijdigheid in karakter
Mijn personage had genoeg tegenstrijdigheid in haar karakter. Mensen, lees ‘mannen’, hield ze het liefst op armslengte. Tegelijkertijd verlangde ze intens naar intimiteit.  Toch lukte het me niet om daar een verhaal uit te laten ontstaan. Ik beschreef vooral haar omgang met de natuur. En haar pogingen om het zwaar verwaarloosde huis te repareren, terwijl ze terugkijkt op haar nogal vreemde jeugd. Ik bleef hangen in de vele beschrijvingen en het verhaal kreeg geen vaart.

Personage is plot
Ik had een goed personage, dat wil zeggen een personage dat mij als schrijver fascineert en waar ik wat mee heb uit te zoeken. Personage is plot, zo luidt immers de theorie. Een plot is een verhaallijn die spanning in zich bergt. En tegenstrijdigheid in een karakter is een prima voedingsbodem voor een stevig plot. Maar wat had dan mijn volgende stap moeten zijn?

Levensgevaar niet nodig
Nu is spanning in een verhaal niet alleen een kwestie van levensgevaar of woeste achtervolgingen. Spanning kan ‘m zitten in een ogenschijnlijk onschuldige ontmoeting. Of in de vraag wat er nou eigenlijk aan de hand is in een gegeven scene. Of in de tegenstrijdigheid tussen de dingen die gebeuren en de dingen die gezegd worden. Soms zit het al in de manier waarop iemand iets beschrijft, zonder dat er veel gebeurt. Maar de echte bron voor spanning is een goed plot. Als je weet waar je karakter naar verlangt en wat hij tegelijk het moeilijkst vindt, weet je in welke gebeurtenissen je je personage terecht moet laten komen om het hem moeilijk te maken.

Iets van buitenaf
Hoe had ik bijvoorbeeld mijn personage op haar eiland een verhaal kunnen geven dat haar karakter waardig was? Wat kon er op een eiland in de Nieuwkoopse plassen gebeuren dat haar uit zou dagen om haar grenzen te overschrijden? Dat ervoor zou zorgen dat ze wel van haar eiland af zou moeten komen en om hulp moet vragen? Een flinke lekkage? Lege gasflessen? Mistig weer en het bezoek van een verdwaalde surfer? Om je personage tot actie over te laten gaan en de tegenstrijdigheid in zijn karakter tot uiting te laten komen, heb je een element uit de buitenwereld nodig. Pas onder druk van de juiste omstandigheden komt die naar buiten.

Probleem, raadsel of geheim
Des te meer je personage te winnen heeft, of te verliezen, des te spannender wordt je verhaal. Hij of zij wil iets bereiken dat hij of zij nog niet bezit. Dat kan een nieuwe auto zijn of het meest noordelijke punt op de Noordpool. Maar het kan ook de oplossing zijn van een probleem. Het antwoord op een vraag. Of je personage heeft een geheim dat hij koste wat kost geheim wil houden. Er moet dus iets in de buitenwereld zijn dat bevochten wordt, al is het nog zo klein.

Stel jezelf vragen
De kunst is om jezelf vragen te gaan stellen. En met die vragen te gaan spelen. Probeer in eerste instantie zoveel mogelijk ideeën te bedenken. De volgende vragen helpen je op weg:
Wat mist er in het leven van mijn personage? Wat zou hij dolgraag willen hebben of bereiken? Op welk raadsel zoekt hij een antwoord? Welk geheim moet hij ontraadselen? Wie verzwijgt de waarheid en waarom? Is het iets uit zijn vroegste jeugd? Iets in zijn afkomst? Welke eigenschappen werken hem tegen? Welke krachten in de buitenwereld? Welke mensen versperren hem de weg? Of welke omstandigheden moet hij overwinnen? 

Bedenk concrete antwoorden
Maak je antwoorden zo concreet mogelijk. Dus in plaats van een slechte economie, liever; ontslag. En beter een tante die hem maandelijks geld aftroggelt in plaats van schuldgevoel. Een grachtenpand in het centrum van Amsterdam is beter dan een abstract verlangen naar rijkdom en macht.

Kies het mooiste streven en de beste hindernis en grijp je pen of je pc.

The following two tabs change content below.

• Biografie
• Laatste Berichten

Inez Risseeuw

Ik herinner me de eerste keer dat ik echt schreef. De juf had echte inkt in de potjes in onze tafels gegoten. Uit een grote half doorzichtige fles. Het rook een beetje naar zoete medicijnen.

Laatste berichten van Inez Risseeuw (toon alles)

• Hoe kies je de beste titel voor jouw boek - 5 augustus 2021
• Het geheim van een goed kinderboek - 21 juni 2021
• Een titel voor je boek - 3 maart 2021