8 tips voor levendige beschrijvingen

Om je eigen boek tot leven te laten komen, is het belangrijk dat je voldoende aandacht besteedt aan de locatie waar je verhaal plaatsvindt.

Plaats is letterlijk de bodem van je verhaal. Door de plek goed te beschrijven, geef je personages een grond om op te staan en lucht om in te ademen. Je maakt je verhaal tastbaar.

In stap 2 van onze schrijfcursus: waarnemen en beschrijven leer je alles over een goede beschrijving. Je gaat zien hoe de werking van onze zintuigen ten grondslag ligt aan onze waarneming en kan leiden tot een heldere observatie. Je krijgt oefeningen die je direct kunt toepassen op je boek! Ga direct voor maar €9,95 aan de slag! Klik hier voor meer informatie>>

Plaats is jouw geheime personage

Daarom heeft schrijfdocente Natalie Goldberg Plaats ooit een ‘Geheim Personage’ genoemd.

Plaats is niet alleen de plek waar je verhaal zich afspeelt – het doet mee aan dat verhaal.

Kleine donkere stegen geven spanning aan je verhaal, bergen overzicht. Een relatie in een nieuwbouwwijk in Nieuwegein is anders dan een affaire in broeierig Sevilla.

Als je de locatie goed beschrijft, is ze net zo belangrijk als de personages en het plot.

Neem dus de tijd om de plaats goed te beschrijven. Dat geeft je boek een stevige basis.  Dit kan op acht manieren:

1: Gebruik je zintuigen

Een plek komt alleen tot leven als je je zintuigen gebruikt. In het bos staat nergens een groot bord  met ‘lente’  of ‘ ruikt lekker’.

Wij ervaren de wereld niet via letters, maar via de zintuigen. Volg als schrijver je neus, ogen, oren. Stel ze open voor details. Beschrijf knoppen die bijna uitkomen,  de geur van fluitenkruid, gezoem van hommels. Op die manier krijgt de lezer het gevoel er echt bij te zijn.

2: Gebruik alleen functionele details.

Je hoeft niet alles te beschrijven. Denk goed na wat je wilt laten zien van een plek. Dat het huisje ouderwets is? Zoom in op de emaillen theepot. Dat een stad stinkt? Zoom in op de overvolle goot. Wees specifiek en gericht in je beschrijving, overdonder de lezer niet met een golf aan beschrijvingen

3: Wees specifiek

Zeg eik, geen boom. Schrijf Volvo, geen auto.  Geen water, maar gracht, rivier, stroompje of plas. Door specifiek in je beschrijvingen te zijn, kan je in een paar woorden heel veel zeggen over een plek.

4: Wissel af tussen details en grote lijnen

Je kan een omgeving kort en in grote lijnen schetsen; chaotisch, druk plein. Oude kerktoren. Helder blauwe lucht.

Je kan ook inzoomen. Een handelaar die met een rood hoofd zijn net zo rode tomaten probeert te verkopen. Een dikke rat die wegglipt in de goot. De geur van versgebakken brood.

Als je in en uit zoomt,  het landschap zowel in grote lijnen als in details beschrijft, geeft dat dynamiek en afwisseling aan je tekst.

5: Gebruik werkwoorden

Plaatsbeschrijvingen kunnen snel statisch en daardoor saai worden. Dan is het alsof je naar een foto kijkt. Een bevroren beeld.

Probeer beweging in je beschrijvingen aan te brengen. Vraag je af hoe riet beweegt. En water. En een spin. Verzamel werkwoorden. Buigen, dansen, suizen, hangen, wuiven, vliegen, donderen. De rietstengels dansen licht op de wind, terwijl hun koppen zwaar naar beneden hangen.  Maak van een foto een film.

6: Maak gebruik van contrasten.

Een plek komt beter tot zijn recht als je hem met een andere plek of tijd vergelijkt. Beschrijf hoe jouw dorp de laatste tien jaar  is veranderd. De kruidenier vervangen door een supermarkt, je oude buurman door een buitenlands gezin.

Laat zien hoe India verschilt van Nederland – vergelijk curry met boerenkool. Maak scherpe grenzen. Zo komt een landschap beter tot zijn recht.

7: Personificeer

Beschrijf een plek als een mens. Beschrijf de bomen alsof ze reuzen zijn. De rivier alsof ze een hypnotiseur is. De Schotse kust als een opstandige puber. Of geef menselijke eigenschappen aan voorwerpen en verschijnselen –  de geduldige ochtend, de meedogenloze hitte, de opdringerige stad. Op die manier wordt je plaats echt een personage.

8: Ga naar buiten

Het helpt om tijdens het schrijven naar buiten te gaan. Om eens achter de schrijftafel vandaan te komen. Ga tegen je lievelingsboom aanzitten. Neem plaats in een cafeetje. Dwaal over een station of een vliegveld of loop je neus achterna op de markt.

Schrijven is kijken, horen, luisteren, voelen, proeven. Ga de buitenwereld in, vang haar met de pen in je hand en geef haar een plek in je eigen boek.

In stap 2 van onze schrijfcursus: waarnemen en beschrijven leer je alles over een goede beschrijving. Je gaat zien hoe de werking van onze zintuigen ten grondslag ligt aan onze waarneming en kan leiden tot een heldere observatie. Je krijgt oefeningen die je direct kunt toepassen op je boek! Ga voor maar €9,95 aan de slag! Klik hier voor meer informatie>>

The following two tabs change content below.

Nanda Huneman

Als tiener had ik de vaste overtuiging dat schrijven zweverig was. En ik was al zo’n dromer! Mijn moeder noemde me een ‘luchtfietser’. Daarom leek het mij niet slim om mijn leven aan schrijven te wijden.

Laatste berichten van Nanda Huneman (toon alles)