Van niks naar novelle: aflevering 2. Volg hoe schrijfcoach David in de aanloop naar Schrijf! 2015 een compleet boek schrijft. Deze week onderzoekt hij zijn eigen schrijfmethode.
De eerste schrijfsessie voor mijn verhaal ‘Het oog van de storm’ zit erop. Het is weer een typisch product van de ‘David-werkwijze’, zoals ik die al talloze keren heb toegepast. Niet dat ik vind dat het een goede werkwijze is, maar daar gaat het ook niet om. Ik doe het ook niet bewust; alleen steeds moet ik weer achteraf constateren dat het zo gegaan is.
Davids werkwijze: de vaart erin!
Dit is hoe het werkt: ik zet mijn hoofdpersoon, Markus, in een beeldende situatie. Hij is bezig met het slot van een dressoirkastje te forceren met een schroevendraaier.
Al in de eerste alinea denkt hij terug aan een bezoek aan de kaakchirurg, de dag daarvoor. Markus vloekt, omdat hij het kastje niet open krijgt. Direct vertel ik over zijn dochter, die ervoor gezorgd heeft dat hij het vloeken afgezworen had. Daarna een overpeinzing over zijn ouders, die hem hadden grootgebracht te midden van een dagelijkse zwerm aan godslasteringen en vuilbekkerij.
Tot slot keer ik weer terug naar de scène met het kastje. Ik introduceer Pon, zijn vrouw, die het kastje ooit ontworpen heeft. Poeh. Vijfhonderd woorden en minstens zes personages geïntroduceerd.
Ik moet zeggen, ik houd ervan om binnen een scène te schakelen naar gebeurtenissen die eerder plaatsgevonden hebben. Dat geeft het schrijven vaart. Maar ik weet ook dat het mijn grote valkuil is om daarin door te slaan.
Te veel vaart is ook niet goed
Mijn eerste versies van teksten slaan bijna altijd door. Tijdens het schrijven voelt het heerlijk: alle associaties toelaten, van de hak op de tak springen. Maar als ik het de volgende dag teruglees weet ik: te veel, te overdonderend. Geen nood, het valt prima op te lossen. Wat ik moet doen, is lucht erin blazen. De tekst moet uitgerekt worden.
Elk afzonderlijk deel heeft het nodig dat er meer woorden aan te pas komen. Iets langer in het aanvangsbeeld blijven. Iets meer uitweiden over de geboorte van zijn dochter. Zo komt er rust in de tekst.
De lezer heeft even tijd om te wennen aan een nieuw geïntroduceerd element. Hij kan erin rond dobberen. En daarna gaan we door naar een nieuwe herinnering of een nieuw personage om te introduceren. Of terug naar de handeling, in dit geval: het forceren van het slot.
Accepteer je eigen schrijfwijze
Ik heb geaccepteerd dat het altijd zo gaat, bij mij. En dat het zo zal blijven gaan. Ook jij kunt er je voordeel mee doen als je vrede sluit met je manier van schrijven. Denk niet dat er een methode is die de beste is.
In films zie je een personage als een razende het ene na het andere velletje vol schrijven. En in de slotscène blijkt dat fragment ongewijzigd te zijn opgenomen in de roman die feestelijk gepresenteerd word. Laat je niet opfokken door dat soort signalen. Bestudeer jouw schrijfmethode en probeer die zodanig te ontwikkelen dat het voor je werkt.
Heb jij al inzicht in je schrijfproces? Deel het met je vrienden van Boekschrijven.nl.
Lees de eerdere blogposts over ‘Van niks naar novelle’:
- Op zoek naar het verhaal dat geschreven wil worden
- Van niks naar novelle
- Hoe kies je de naam van je personage? Zoek dubbelheid
David Mulder
Laatste berichten van David Mulder (toon alles)
- Hoe je hoofdstukken schrijft die zinderen - 12 mei 2021
- Hoe schrijf je over jouw eigen leven? - 1 februari 2021
- Vier tips om meer te schrijven in minder tijd - 22 juli 2020
Ik ken mijn schrijfwijze nog niet. Wat ik ondertussen wel weet, is dt ik veel te veel allles wil hebben uitgedacht (structuur, verhaallijn, plot) voordat er überhaupt nog maar een letter op papier staat. Daar lijkt verandering in te komen. Ik dwing mezelf om te gaan schrijven, echt gewoon te beginnen. En dan gaat het vanzelf! En hoe heerlijk is het om dan te merken hoe snel de associaties gaan en hoe ‘vanzelf’ het dan gaat. O, het is zo leuk om je fantasie de vrije loop te laten gaan.
Okee, dan ben je natuurlijk nog geen schrijver, althans, van dat er nog geen manuscript af is of af komt. Maar dat boeit me niet meer zo. Als het goed zou zijn, komt dat wel. Zoniet, dan heb ik toch kleine schrijffeestjes gehad!
Wauw, inspirerend om je enthousiasme te lezen!
ik schrijf intuïtief en moet heel erg veel schrappen!
Ik weet alleen dat het bij mij een grote chaos is van filmische scenes, ze komen nooit in volgorde. En toch blijft er een geheel van het verhaal in mijn hoofd achter.
Ik moet alles uitdenken, anders kan ik niet beginnen. En als ik dan begin, komen er nog meer dingen bij die ik opeens voor me zie.
En zo heeft iedereen zijn eigen proces. En vaak is het inderdaad zo rommelig als jij nu beschrijft. Geeft niet. Als het werkt, dan werkt het.
Volgens mij is het mijn enige manier, omdat het zo bij mij gaat. Ik ben een echte filmkijker, dus denk ook vaker plot-gericht.
Ik bedenk daarna mijn personages die erbij kunnen passen. Dan heb ik 3 of 4 weken dat ik volledig met mijn scenes enz. bezig ben en dan 3 of 4 weken weer niet.
De eerste versies altijd vol beleving, vaak veel te vol. In hoogdravend lange zinnen laveer ik om de feiten heen richting en dwars door gevoel. Heerlijk om in te verdwalen. Voor de lezer na 1 A4 niet meer te volgen dus schaaf ik daarna bij, voeg beschrijving en context toe om de lezer te helpen, en mezelf natuurlijk. Krijg regelmatig de reactie :typisch een stuk tekst van jou, dus een zekere herkenbaarheid in schrijfstijl zal er zijn. Grappig is dat met die opmerking volledig in het midden blijft om iemand de tekst leuk vindt..;-)
Over je laatste opmerking: doorvragen! Wat vond je leuk? Wat niet? Dan pas word je wijzer van zo’n lezer.
Persoonlijk vind ik het als lezer vervelend als je voortdurend word meegenomen door de herinneringen van de hoofdpersoon. Natuurlijk mag deze persoon terugdenken aan dingen die gebeurd zijn, of personen die hij/zij in zijn leven gekend heeft, maar als het er teveel worden is het verwarrend dat je telkens van het heden naar het verleden word gesleept. Ik introduceer altijd pas personen als ze in het verhaal voorkomen, maar wanneer ze bijvoorbeeld niet meer leven, dan doe ik het ook door middel van herinneringen. Nu vraag ik me wel eens af wat beter is: Steeds nieuwe mensen introduceren door middel van gebeurtenissen of is het beter door middel van herinneringen?
Groetjes van Elise
Ik werk nogal veel met herinneringen. Dat komt omdat ik het verhaal niet chronologisch wil vertellen, maar alle gebeurtenissen eigenlijk parallel aan elkaar presenteer. Zo blijft het schrijven voor mij afwisselend. En ik houd van de dynamiek die dan ontstaat. Maar ja, zoveel lezers, zoveel voorkeuren.
Ik ben 2x “begonnen” met schrijven. Het plot en de personages waren gereed, alleen…..ik loop vast na een tijdje. Ik krijg het dan niet voor elkaar om verder te schrijven. Terwijl ik zó graag een boek wil schrijven. Als kind op de basisschool kreeg ik een 10 voor mijn eerste opstel (20 pagina’s), geweldig! Ik geef de moed niet op, en krijg weer zin om te gaan schrijven!
Vastlopen hoort erbij, Fred. Iedereen loopt wel een keertje vast. Het is zaak om dan niet de moed op te geven. Blijf je tekst herlezen, nadenken over je verhaal, scènes schrijven die misschien niet eens in je verhaal terecht gaan komen, maar die je misschien wel op nieuwe ideeën brengen. Uiteindelijk zul je een oplossing bedenken en vol geestdrift verder schrijven.